51* - Quà Tặng Trong Chiến Tranh - Trần Mộng Tú

Quà Tặng Trong Chiến Tranh

Em tặng anh hoa hồng                      

Chôn trong lòng huyệt mới

Em tặng anh áo cưới

Phủ trên nấm mồ xanh

Anh tặng em bội tinh

Kèm với ngôi sao bạc

Chiếc hoa mai màu vàng

Chưa đeo còn sáng bóng

Em tặng anh tuổi ngọc

Của những ngày yêu nhau

Đã chết ngay từ lúc

Em nhận được tin sầu

Anh tặng em mùi máu

Trên áo trận sa trường

Máu anh và máu địch

Xin em cùng xót thương

Em tặng anh mây vương

Mắt em ngày tháng hạ

Em tặng anh đông giá

Giữa tuổi xuân cuộc đời

Anh tặng môi không cười

Anh tặng tay không nắm

Anh tặng mắt không nhìn

Một hình hài bất động

Anh muôn vàn tạ lỗi

Xin hẹn em kiếp sau

Mảnh đạn này em giữ

Làm di vật tìm nhau.

                      Trần Mộng Tú

                     Tháng 7/ 1969

Giấc Mơ Hòa Bình

Em nghe nói hòa bình

Trên những tờ nhật báo

Em nghe nói hòa bình

Trên miệng người lãnh đạo

Em để lòng khờ khạo

Ôm giấc mơ hòa bình

Mong chiến tranh chấm dứt

Anh giã từ đao binh

Tin về từ trận tuyến

Anh chết giữa chiến trường

Ôi giấc mơ khờ khạo

Chỉ còn là đau thương

Từ khi em ra đời

Từ khi có trí khôn

Em thấy toàn chém giết

Em thấy toàn máu xương

Từ khi em biết nghe

Từ khi em biết nói

Toàn những lời giả dối

Toàn những lời hứa suông

Từ khi em biết yêu

Từ khi em biết nhớ

Anh đã dặn đợi chờ

Rồi anh không về nữa

Ôi giấc mơ khờ khạo

Ôi giấc mơ hòa bình

Xây giữa lòng tham bạo

Chết trước khi thành hình

Ôi lòng non bé nhỏ

Như giấy trắng thơm tho

Vết mực đen loang lổ

Làm hoen ố hồn thơ

Em đã biết giận thù

Biết cuộc đời dối trá

Trang nhất nói hòa bình

Trang tư toàn cáo phó

Em không còn bồng bột

Tin những lời đầu môi

Em bắt đầu tỉnh ngộ

Thì đã mất anh rồi

Ôi giấc mơ hòa bình

Anh trả bằng sự sống

Em trả bằng tủi hờn

Bằng một đời đơn độc

                         Trần Mộng Tú

                           Tháng 7/1969

40 * ĐẤT NƯỚC MÌNH NGỘ QUÁ PHẢI KHÔNG ANH - Trần thị Lam.

ĐẤT NƯỚC MÌNH NGỘ QUÁ PHẢI KHÔNG ANH

                                      TRẦN THI LAM

Đất nước mình ngộ quá phải không anh
Bốn ngàn tuổi mà dân không chịu lớn
Bốn ngàn tuổi mà vẫn còn bú mớm
Trước những bất công vẫn không biết kêu đòi…

Đất nước mình lạ quá phải không anh
Những chiếc bánh chưng vô cùng kì vĩ
Những dự án và tượng đài nghìn tỉ
Sinh mạng con người chỉ như cái móng tay…

Đất nước mình buồn quá phải không anh
Biển bạc, rừng xanh, cánh đồng lúa biếc
Rừng đã hết và biển thì đang chết
Những con thuyền nằm nhớ sóng khơi xa…

Đất nước mình thương quá phải không anh
Mỗi đứa trẻ sinh ra đã gánh nợ nần ông cha để lại
Di sản cho mai sau có gì để cháu con ta trang trải
Đứng trước năm châu mà không phải cúi đầu…

Đất nước mình rồi sẽ về đâu anh
Anh không biết em làm sao biết được
Câu hỏi gửi trời xanh, gửi người sau, người trước
Ai trả lời dùm đất nước sẽ về đâu…

                                             TRẦN THI LAM 
                                                     

42 * TỔ QUỐC GỌI TÊN - NGUYỄNPHANQUẾMAI

TỔ QUỐC GỌI TÊN


                             NGUYỄNPHANQUẾMAI


Đêm qua tôi nghe Tổ quốc gọi tên mình
Bằng tiếng sóng Trường Sa, Hoàng Sa dội vào ghềnh đá
Tiếng Tổ quốc vọng về từ biển cả
Nơi bão tố dập dồn, chăng lưới, bủa vây
Tổ quốc của tôi, Tổ quốc của tôi
Bốn nghìn năm chưa bao giờ ngơi nghỉ
Thắp lên ngọn đuốc Hòa bình, bao người đã ngã
Máu của người nhuộm mặn sóng biển Đông
Ngày hôm nay kẻ lạ mặt rập rình
Chúng ngang nhiên chia cắt tôi và Tổ quốc
Chúng dẫm đạp lên dáng hình đất nước
Một tấc biển cắt rời, vạn tấc đất đớn đau
Sóng chẳng còn bình yên dẫn lối những con tàu
Sóng quặn đỏ máu những người đã mất
Sóng cuồn cuộn từ Nam chí Bắc
Chín mươi triệu môi người thao thức tiếng “Việt Nam”
Chín mươi triệu người lấy thân mình chở che Tổ quốc linh thiêng
Để giấc ngủ trẻ thơ bình yên trong bão tố
Ngọn đuốc Hòa bình trên tay rực lửa
Tôi lắng nghe
     Tổ quốc
         gọi tên mình

                                   NGUYỄNPHANQUẾMAI

49 * NHỚ RỪNG - Thế Lữ.

NHỚ RỪNG


                                        Thế Lữ

Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt
Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua
Khinh lũ người kia ngạo mạn ngẩn ngơ
Giương mắt bé diễu oai linh rừng thẳm
Nay sa cơ bị nhọc nhằn tù hãm
Để làm trò lạ mắt thứ đồ chơi
Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi
Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.

Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ
Thuở tung hoành hống hách những ngày xưa
Nhớ cảnh sơn lâm bóng cả cây gìà
Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi
Với khi hát khúc trường ca dữ dội
Ta bước chân lên dõng dạc đường hoàng
Lượn tấm thân như sóng  cuộn nhịp nhàng
Vờn bóng âm thầm lá gai cỏ sắc
Trong hang tối mắt thần khi đã quắc
Là khiến cho mọi vật đều im hơi
Ta biết ta chúa tể cả muôn loài
Giữa chốn thảo hoa không tên không tuổi.

Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới
Đâu những buổi bình minh cây xanh nắng gội
Tiếng chim ca - giấc ngủ ta tưng bừng
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt
Để ta chiếm riêng phần vùng bí mật
Than ôi! thời oanh liệt nay còn đâu!

Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu
Ghét những cảnh không đời nào thay đổi
Những cảnh sửa sang tầm thường giả dối
Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng...
Giải nước đen giả suối chẳng thông giòng
Len dưới lách những mô gò thấp kém
Dăm vừng lá hiền lành không bí hiểm
Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu
Của chốn ngàn năm cao cả âm u

Hỡi oai linh cảnh nước non  hùng vĩ
Là nơi giống Hùm thiêng ta ngự trị
Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa
Nơi ta không còn được thấy bao giờ !
Có biết chăng trong những ngày ngao ngán,
Ta đang theo giấc mộng ngàn to lớn
Để hồn ta phảng phất được gần ngươi.
 Hỡi rừng xanh kiêu hãnh của ta ơi! 
                                                          
                                                 Thế Lữ 

48 * Màu Tím Hoa Sim - Hữu Loan.

Màu Tím Hoa Sim

                                                Hữu Loan 

Nàng có ba người anh đi bộ đội
Những em nàng
Có em chưa biết nói
Khi tóc nàng đang xanh
Tôi người vệ quốc quân xa gia đình
Yêu nàng như yêu người người em gái.
Ngày hợp hôn nàng không đòi may áo mới
Tôi mặc đồ quân nhân
Đôi giày đinh bết bùn đất hành quân
Nàng cười xinh xinh
Bên anh chồng độc đáo
Tôi ở đơn vị về cưới nhau xong là đi
Từ chiến khu xa nhớ về ái ngại
Lấy chồng thời chiến binh
Mấy người đi trở lại
Lỡ khi mình không về thì thương người vợ chờ bé bỏng chiều quê..
Nhưng không chết người trai khói lửa
Mà chết người gái nhỏ hậu phương.
Tôi về không gặp nàng
Má ngồi bên mộ con đầy bóng tối
Chiếc bình hoa ngày cưới
Thành bình hương tàn lạnh vây quanh
Tóc nàng xanh xanh ngắn chưa đầy búi
Em ơi giây phút cuối
Không được nghe nhau nói
Không được nhìn nhau một lần
Ngày xưa nàng yêu hoa sim tím
Áo nàng màu tím hoa sim
Ngày xưa một mình đèn khuya bóng nhỏ
Nàng vá cho chồng tấm áo ngày xưa...
Một chiều rừng mưa
Ba người anh trên chiến trường Đông Bắc
Biết tin em gái mất
Trước tin em lấy chồng
Gió sớm thu về rờn rợn nước sông
Đứa em nhỏ lớn lên
Ngỡ ngàng nhìn ảnh chị
Khi gió sớm thu vàng cỏ vàng chân mộ chí
Chiều hành quân qua những đồi sim
Những đồi sim dài trong chiều không hết
Màu tím hoa sim
Tím chiều hoang biền biệt
Nhìn áo rách vai tôi hát trong màu hoa
(áo anh sứt chỉ đường tà
Vợ anh mất sớm, mẹ già chưa khâu.

                                              Hữu Loan.

50 * HƯƠNG TÌNH CÀ MAU - DƯƠNG QUÂN.

HƯƠNG TÌNH CÀ MAU

      

                          DƯƠNG QUÂN

Thuở ấy một lần xa phố cũ

Tôi rời đô thị đến An Xuyên
Chân trời cuối Việt xa thăm thẳm
Không có người thân, chẳng bạn hiền

Là chuyến độc hành không tiễn biệt
Hành trang chỉ một xách tay vừa
Nhưng sao thấy nặng niềm nhung nhớ
Trời thủ đô buồn trong nắng thưa

Tôi đến An Xuyên lòng khắc khoải
Những trưa gà gáy gọi hoàng hôn
Những chiều gió biển đùn mây xám
Gợi tiếng sầu dâng tận đáy hồn

Những bước chân mòn qua phố vắng
Những con đường cũ nặng suy tư
Hững hờ rượu lạt , cà phê đắng
Khói thuốc nào say buổi tạ từ

Khi cánh chim bay là xoá dấu
Cành khô cũng mất vết chia ly
Chỉ đau là tiếng kêu quằn quại
Hẹn ước nào ai tiếc được gì

Sự nghiệp vẫn đi tim trước mắt
Nụ cười không nở cuối mùa thương
Mai sau ai biết về thân phận
Sỏi đá thà cam vạn nẻo đường

Dẫu thế, Cà Mau không phụ khách
Có rừng, cũng có đất phù sa
Cầu tre, nước chảy cô nghiêng nón
Tình gái An Xuyên vẫn đậm đà

Gặp em vào buổi ban sơ ấy
Chung chuyến đò qua ghé bến quê
Tôi chép câu hò đem đến tặng:
"Cà Mau đi dễ, khó quay về"

Em hẹn chèo ghe ra họp chợ
Tôi chờ, trưa nắng, bóng sông trôi
Cắm sào, che nón, em cười nụ
Lòng ngỡ rằng em nói vạn lời

Nhà em có mảnh vườn cau nhỏ
Uống nước trời mưa, gạo giã tay
Tuổi mẹ như vừng xôi nếp một
Cha già như trái chín trên cây

Hái rau đem bán lo tiền chợ
Mót củi rừng thưa, nhúm bếp cơm
Cha mẹ tuổi già, con gaí muộn
Tảo tần ngày tháng đáp công ơn

Em từ Tắc Thủ qua Kênh Xáng
Xuống khỏi Dòng Kè ra Tắc Vân
Tôi dưới Tân Thành lên chợ quận
Mua quà xin gửi biếu song thân

Mỗi lần tan chợ, ghe xuôi nước
Áo trắng em về khuất cuối sông
Tôi tự hỏi lòng sao chẳng gửi
Cho em trọn cả trái tim hồng

Trở lại Tân Thành thương Tắc Thủ
Dường dài sông rộng, nắng chang chang
Mái chèo có mỏi bàn tay yếu?
Má đẫm mồ hôi có võ vàng?

Mơ ước trời luôn thêu nắng đẹp
Mưa hoà, gió thuận khắp nơi vui
Đất lành, hoa nở trên gai góc
Cho gái Cà Mau điểm nụ cười

Từ đó tôi yêu miền cuối Việt
Yêu đôi mắt đẹp, cổ tay tròn
Áo bà ba trắng, môi cười nụ
Yêu gái Cà Mau vẹn sắt son.

Dương Quân

47 * EM LỄ CHÙA NÀY - Phạm Thiên Thư.

Em lễ chùa này

                   Phạm Thiên Thư

Đầu Mùa Xuân cùng em đi lễ 
Lễ chùa này - vườn nắng tung bay 
Và ngàn lau - vàng màu khép nép 
Bãi sông bay - một con bướm đẹp 

Mùa Hạ qua cùng em đi lễ 
Trái mơ ngon - đồi gió mơn man 
Từ lò hương - Làn trầm nghi ngút 
Khói hương thơm - bờ tóc em rờn 

Rồi Mùa Thu cùng em đi lễ 
Có con chim đậu dưới gác chuông 
Hoà lời ca - vào làn sương sớm 
Gió heo may - rụng hết lá vàng 

Vào mùa Đông - cùng em đi lễ 
Lễ chùa này- một thoáng mưa bay 
Và ngoài sân- vài cành khô gẫy 
Gió lung lay một cánh lan gầy 

Tàn Mùa Đông vào chùa bỡ ngỡ 
Tiễn đưa em trong áo quan này 
Từng cội hoa - trầm lặng thương nhớ 
Tóc em xưa - tơ óng như mây 

Vườn chùa đây - vào nằm trong đất 
Nép bên hoa - ôi những hoa vàng 
Vườn đào tơ chập chờn cánh bướm 
Bướm khua râu - ngơ ngác bay ngang 

Mộ của em - mộ vừa mới lấp 
Có con chim - nào hót trên cây 
Lời của chim - chìm vào tiếng suối 
Suối xanh lơ - buồn khóc ai hoài 

Rồi từ đây - vườn chùa thanh vắng 
Đến thăm em - ngày tháng qua mau 
Một nụ mai - vừa nở trong nắng 
Hỡi em ơi - mây đã qua cầu .

                                            Phạm Thiên Thư

46 * Quê Hương - Giang Nam.

Quê Hương

                             Giang Nam

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ
"Ai bảo chăn trâu là khổ''
Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao
Có những ngày trốn học
Đuổi bướm cạnh bờ ao
Mẹ bắt được...
Chưa đánh roi nào tôi đã khóc!
Có cô bé nhà bên
Nhìn tôi cười khúc khích...

Cách mạng bùng lên
Rồi kháng chiến trường kỳ
Quê tôi đầy bóng giặc
Từ biệt mẹ, tôi đi
Cô bé nhà bên có ai ngờ!
Cũng vào du kích
Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích
Mắt đen tròn thương thương quá đi thôi!
Giữa cuộc hành quân không nói được một lời
Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại
Mưa đầy trời mà lòng tôi ấm mãi...

Hòa bình tôi trở về đây
Với mái trường xưa, bãi mía, luống cày
Tôi lại gặp em
Thẹn thùng nép sau cánh cửa
Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ
Chuyện chồng con khó nói lắm anh ơi!
Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùi
Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng...

Rồi hôm nay nhận được tin em
Không tin được dù đó là sự thật
Giặc bắn em rồi, quăng mất xác
Chỉ vì em là du kích, em ơi!
Đau xé lòng anh, chết nửa con người!

Xưa yêu quê hương vì có chim, có bướm
Có những ngày trốn học bị đòn roi
Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất
Có một phần xương thịt của em tôi.

                                             Giang Nam

38 * UỐNG RƯỢU VỚI MỊCH LA PHONG. - Lâm Anh.

UỐNG  RƯỢU VỚI MỊCH LA PHONG.

                                               LÂM ANH                                       

                                                                                                      
Xuống núi để tìm đôi chút biển
Ô hay…lại gặp Mịch La Phong                
Chiều chưa khô nắng mà rượu đã
Giạt phía trời Nam cánh nhạn hồng.
Nhọc nghĩa, nhọc tình…đâu nhọc rượu
Bởi uống là trôi đến dại khờ
-Bạn ta đâu khác gì biển lớn
Khi rượu tràn qua cõi Kinh Thơ.
Dấu ấn kinh bang hằng xói trán
Rớt xuống bờ ly …sông núi ơi!
Vô ý ta nghe mùi nước mắt
Chảy ngược lòng ai đến tận trời…!

Mai trở lại hề ta với núi
Rượu mời cây cỏ chén tiêu dao
Đâu dám tìm em khi nhớ bạn
Đang say giữa chợ để quên đời.
Đâu dám trầm tư ngồi giữa động
Khi bạn ta măc bận cầm ly
Hồ như …giữa núi mà giữa biển
Để thuyền ai, chèo-vỡ-vô-vi.

                                         LÂM ANH
                                  Tết Đoan Ngọ 1988.

39 * ĐÒ LÈN - Nguyễn Duy

Đò Lèn  

           
                         Nguyễn Duy

Thuở nhỏ tôi ra cống Na câu cá
níu váy bà đi chợ Bình Lâm
bắt chim sẻ ở vành tai tượng Phật
và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần.

Thuở nhỏ tôi lên chơi đền Cây Thị
chân đất đi đêm xem lễ đền Sòng
mùi huệ trắng quyện khói trầm thơm lắm
điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng.

Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế
bà mò cua, xúc tép ở đồng Quan
bà đi gánh chè xanh Ba Trại
Quán Cháo, Đồng Giao thập thững những đêm hàn.

Tôi trong suốt giữa hai bờ hư - thực
giữa bà tôi và tiên phật thánh thần
cái năm đói, củ dong riềng luộc sượng
cứ nghe thơm mùi huệ trắng, hương trầm.

Bom Mỹ giội, nhà bà tôi bay mất
đền Sòng bay, bay tuốt cả chùa chiền
Thánh với Phật rủ nhau đi đâu hết
bà tôi đi bán trứng ở ga Lèn!

Tôi đi lính, lâu không về quê ngoại
dòng sông xưa vẫn bên lở, bên bồi
khi tôi biết thương bà thì đã muộn
bà chỉ còn là một nấm cỏ thôi!

                                         Nguyễn Duy

43 * - TA LÀM GÌ CHO HẾT NỬA ĐỜI SAU ? - Cao Tần.

TA LÀM GÌ CHO HẾT NỬA ĐỜI SAU ?
                                                     
                                                   CAO TẦN

Dăm thằng khùng họp nhau bàn chuyện lớn
Gánh sơn hà toan chất thử lên vai
Chuyện binh lửa anh em chừng cũng ớn
Dọn tinh thần: cưa nhẹ đỡ ba chai.

Rừng đất khách bạt ngàn màu áo trận
Xong hiệp đầu mây núi đã bâng khuâng
Hào khí bốc đủ mười thành chất ngất
Chuyện vá trời coi đã nhẹ như không.

Một tráng sĩ vung ly cười ngạo mạn
“nửa đời xưa ta trấn thủ lưu đồn
Nay đất khách kéo lê đời rất nản
Ta tính sẽ về vượt suối trèo non…

Sẽ có lúc rừng sâu bừng chuyển động
Những hùm thiên cựa móng thét rung trời
Và song núi sẽ vươn mình trỗi dậy
Và cờ bay trên đất nước xanh tươi”

Một chiến sĩ vô êm chừng sáu cối
”thần tự do giờ đứng ở nơi nào?
Ta muốn đến leo lên làm đuốc mới
Tự đốt mình cho lửa sáng xem sao…

Thần tự do giơ hoài cây đuốc lạnh
Ta tiếc gì năm chục ký xương da
Sẽ làm đuốc soi tìm trong đáy biển
Những oan hồn ai bỏ giữa bao la”…

Bình minh tới một chàng bừng tỉnh giấc
Thấy chiến trường la liệt xác anh em
Năm chiến sĩ bị mười chai quất gục
Đời tha hương coi bộ vẫn êm đềm

Sàn gác trọ những tâm hồn bão nổi
Những hào hùng uất hận gối lên nhau
Kẻ thức tỉnh ngu ngơ nhìn nắng mới
“ta làm gì cho hết nửa đời sau?”

                                           CAO TẦN
                                             3.1977

35 * Gửi Trương Tửu - Nguyễn Vỹ.

     Gửi Trương Tửu

                                  Nguyễn Vỹ
                             
Nay ta thèm rượu nhớ mong ai !
Một mình nhấp nhém, chẳng buồn say!
Trước kia hai thằng hết một nậm,
Trò truyện dong dài, mặt đỏ sẫm,
Nay một mình ta một be con.
Cạn rượu rồi thơ mới véo von!
*
Dạo ấy chúng mình nghèo xơ xác,
Mà vẫn coi tiền như cỏ rác.
Kiếm được đồng nào đem tiêu hoang,
Rủ nhau chè chén nói huênh hoang.
Xáo lộn văn chương với chả cá,
Chửi Đông , chửi Tây chửi tất cả ,
Rồi ngủ một đêm mộng với mê .
Sáng dậy nhìn nhau cười hê hê!
*
Thời thế bây giờ vẫn thấy khó,
Nhà văn An-nam khổ như chó!
Mỗi lần cầm bút viết văn chương,
Nhìn đàn chó đói gặm trơ xương
Rồi nhìn chúng mình hì hục viết
Suốt mấy năm trời kiết vẫn kiết,
Mà thương cho tôi, thương cho anh
Ðã rụng bao nhiêu mái tóc xanh.
Bao giờ chúng mình thật ngất ngưởng?
Tôi làm Trạng-Nguyên anh Tể-Tướng,
Rồi anh bên Võ tôi bên Văn,
Múa bút tung gươm hả một phen?
Cho bõ căm hờn cái xã hội 
Mà anh thường kêu mục, nát, thối? 
Cho người làm ruộng, kẻ làm công 
Đều được an vui, hớn hở lòng? 
Bao giờ chúng mình gạch một chữ 
Làm cho đảo điên pho Lịch sử? 
Làm cho bốn mươi thế kỷ xưa 
Hất mồ nhỏm dây cười say sưa 
Để xem hai chàng trai quắc thước 
Quét sạch quân thù trên Đất Nước? 
Để cho toàn thể dân Việt Nam 
Đều được tự do muôn muôn năm? 
Để cho muôn muôn đời dân tộc 
Hết đói rét , lầm than , tang tóc ?
Chứ như bây giờ là trò chơi!
Làm báo làm bung chán mớ đời!
Anh đi che tàn một lũ ngốc
Triết lý con từu, văn chương cóc!
Còn tôi bưng thúng theo đàn bà,
Ra chợ bán Văn , ngày tháng qua!
*
Cho nên tôi buồn không biết mấy!
Ðời còn nhố nhăng, ta chịu vậy!
Ngồi buồn lấy rượu uống say sưa,
Bực chí, thành say mấy cũng vừa.
Mẹ cha cái kiếp làm thi sĩ!
Chơi nước cờ cao gặp vận bĩ
Rồi đâm ra điên, đâm vẩn vơ,
Rốt cuộc chỉ còn… mộng với mơ!
Viết rồi hãy còn say (Phụ nữ)

                                                 Nguyễn Vỹ
                                        ( Viết trong lúc say )

.................................................................................
Nguyễn Vỹ sinh năm 1910 ở làng Tân Hội (nay đổi là Tân Phong), huyện Đức Phố (Quảng Ngãi). Học: trường Quảng Ngãi, trường Qui Nhơn. Đã từng cạo đầu đi tu, gánh cát ở bãi sông Cái, bán kẹo ở Hà Nội, bán báo ở Sài Gòn.
Đã viết: Ami du peuple, Lecygne, Văn học tạp chí (1935), Hanoi báo, Phụ nữ.
Đã xuất bản: Tập thơ đầu (1934). Gửi Trương Tửu.   Tuấn,chàng trai đất Việt...

33 * Tình Khúc Thứ Nhất - Nguyễn Đình Toàn.

 Tình Khúc Thứ Nhất

                                Nguyễn Đình Toàn

Tình vui theo gió mây trôi 
Ý sầu mưa xuống đời 
Lệ rơi lấp mấy tuổi tôi 
Mấy tuổi xa người 
Ngày thần tiên em bước lên ngôi 
Đã nghe son vàng tả tơi 
Trầm mình trong hương đốt hơi bay 
Mong tìm ra phút sum vầy 

Có biết đâu niềm vui đã nằm trong thiên tai 
Những cánh dơi lẻ loi mù trong bóng đêm dài 
Lời nào em không nói em ơi 
Tình nào không gian dối 
Xin yêu nhau như thời gian làm giông bão mê say 

Lá thốt lên lời cây 
Gió lú đưa đường mây 
Có yêu nhau xin những ngày thơ ngây 
Lúc mắt chưa nhạt phai 
Lúc tóc chưa đổi thay 
Lúc môi chưa biết dối cho lời 

Tình vui trong phút giây thôi 
Ý sầu nuôi suốt đời 
Thì xin giữ lấy niềm tin dẫu mộng không đền 
Dù trời đem cay đắng gieo thêm 
Cũng xin đón chờ bình yên 
Vì còn đây câu nói yêu em 
Âm thầm soi lối vui tìm đến 

Thần tiên gẫy cánh đêm xuân 
Bước lạc sa xuống trần 
Thành tình nhân đứng giữa trời không 
Khóc mộng thiên đường 
Ngày về quê xa lắc lê thê 
Trót nghe theo lời u mê 
Làm tình yêu nuôi cánh bay đi 
Nhưng còn dăm phút vui trần thế

                                                Nguyễn Đình Toàn

41 * LỜI MẸ DẶN - Phùng Quán.

LỜI MẸ DẶN
                   Phùng Quán

Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét
Dù ai cầm dao doạ giết

Cũng không nói ghét thành yêu...



Lá khổ sâm

                             Phùng Quán

Ly rượu đời Thượng đế ban cho tôi 
Quá bủn xỉn 
Tôi chỉ mới nhấp môi đã cạn 
Khi chén rượu đời đã cạn 
Mà túi rỗng không 
Phải đứng lên và bước ra khỏi quán 
Nghĩa là 
Phải nhắm thái dương mình nổ súng 
Hay xiết dây thòng lọng quanh cổ mình 
Và trổ lên cuộc đời những câu thơ tuyệt mệnh 
Như những vết chàm xanh... 
Các anh tôi đó 
Mai-a và Ét-xê-nhin! (1) 
Nhưng tôi chưa sống cho tròn nợ sống 
Tôi chưa yêu cho hết nợ tình yêu (2) 
Tôi phải lên rừng 
Hái lá khổ sâm (3) 
Tự mình cất lấy ly rượu sống... 
Ôi rượu khổ sâm đắng lắm! 
Đắng đến tận cùng nỗi đắng thế gian... 
Bạn hữu thân thiết ơi! 
Xin đừng trách cứ tôi 
Sao trong câu thơ tôi cứ lẫn nhiều vị đắng 
Chỉ vì 
Tôi vừa ngâm ngợi câu thơ 
Vừa cạn chén rượu đời 
Cất bằng lá khổ sâm... 

                                  Phùng Quán


………………………………………………………
(1) Hai nhà thơ lớn của Liên bang Xô Viết. Cả hai đều tự sát. Mai-a-cốp-ski tự sát năm 1930, 37 tuổi. Anh nổ súng vào tim, để lại mấy vần thơ tuyệt mệnh: 
"Chiếc thuyền tình mơ mộng thi ca 
Va phải mỏm đá ngầm dung tục 
Và tan nát..." 
Ét-xê-nhin tự sáng năm 1925, 30 tuổi. Anh tự sát với chiếc cà vạt, nhưng không buồn treo cổ mà buộc cà vạt vào cột lò sưởi, ngồi trên ghế tựa rồi thít cổ mà chết. Trước khi tự thít cổ, anh cắt máu ngón tay viết bài thơ tuyệt mệnh tám câu. Hai câu cuối cùng như vết thương đầm đìa máu thi ca. 
"Ở cuộc đời này chết chẳng có gì mới 
Nhưng sống cũng chẳng có gì mới hơn" 
Hơn nửa thế kỷ qua vết thương thơ vẫn không sao lành được, ngày một nhức nhối hơn trong ký ức những người quyết sống và chết cho Thơ. 
(2) Thơ Mai-a 
(3) Một loại cây mọc hoang trên các vùng đồi núi trung du, lá cực đắng, được liệt vào cây thuốc Nam có biệt tài thải độc